HISTORIA DWORU W Pałcku.

Historia Małego Dworu w Pałcku została odtworzona w oparciu o informacjie zebrane w archiwach w Starym Kisielinie, Berlinie oraz w Poczdamie.

Zapiski w języku niemieckim z roku 1830 , pisane odręcznie.

„Data powstania i nazwy wioski Pałck/Palzig(Paltzig, Poltzig, Palltzk) nie została dokładnie ustalona. Jedno jest pewne, nazwa wywodzi się z języka łużyckiego oraz ,że na tym terenie mówiono w tym języku. W okolicy funkcjonowały bardzo często nazwy miejscowości właśnie w tym języku. Według źródeł historycznych zebranych przez pastora Student, jeszcze 200 lat wcześniej (czyli 1630roku) były wygłaszane kazania w Palzig/Pałck w języku polskim. Można przepuszczać , że na przełomie wieków XVI/XVII mieszkali tutaj Niemcy, a świadczy o tym fakt, iż pomiędzy Pałckiem a Eichmuhle znajdowały się pochówki i urny z inskrypcją niemiecką..

Właściciel

Według najstarszych informacji, które znajdowały się Thurmrejestrze w Pałcku, dowiadujemy się , że w 1502 roku wioskę nabyli bracia von Loeben od nijakiego Georga von Giersdorff. Bracia Loeben podzielili wioskę na dwie części i każdy z nich osiedlił się na swojej części. Dwór znajdujący się przy drodze wiejskiej skierowany ku „wieczorowi” nazywał się mały dwór i taka nazwę nosi również dzisiaj. Drugi dwór, skierowany ku „wschodowi” i położony w kierunku Sulechowa nazywał się duży dwór.

Właściciele dużego dworu- barokowego dworu zniszczonego w 50-tych latach XX w.

1. Valten von Loeben, zaślubiony z Cathariną von Glaubitz z domu Alten-Gabel, zmarła 1600. Data jego narodzin i śmierci nie została podana.

2. Christian von Loeben urodzony w 1542, 25 lipca 1570 poślubił Magdalenę von Kalkreuth z Kemzig/Klępsk, zmarła 1590. Data jego śmierci jest nieokreślona, wiadome jest, że w 1611 roku jeszcze żył.

3. Johann von Loeben urodzony w 1574 , zmarł w 1633 roku. Podzielił się z swoim bratem Georgem majątkiem po ojcu i przekazał jemu za swoją część 13000 talarów. Na skutek tego dużego zakupu i wydania pieniędzy popadł w duże długi, konsekwencje tej decyzji odczuwali po jego śmierci żona oraz jego następcy, którzy ….Jego żona Barbara Flottigin Guthin z domu Pitzerwitz administrowała posiadłość do roku 1667. W dniu 8 lutego 1670 r. zmarła w wieku 83 lat i 20 tygodni.

4. Balzer von Loeben , syn, był szwedzkim majorem, urodzony w 1618 r., w 1649 poślubił Evę von Grumbach z domu Gleishenberg we Frankenberg Windersheim. Po zakończeniu wojny wrócił do Pałcka. Majątek był już w tym czasie w złej kondycji, następnie przepisał go dożywotnieo swojej żonie, po czym wybudował kilka niezbyt schludnych zagród chłopskich. W 1667 roku jego matka przekazała mu cały majątek w celu dalszej administracji . Zmarł 9 listopada 1670 roku w wieku 52 lat i 7 miesięcy. Po jego śmierci majątkiem zajęła się jego żona do 1690 r. W tym okresie ( dokładnie w 1662r ) pojawia wzmianka w informacjach o Pałcku o Hansie von Stosch Wirthsherr , który prawdopodobnie był jednym z wierzycieli lub dzierżawców jej części majątku.

5. Hans Christoph von Loeben, syn , w dniu 5 lipca 1690 roku doszło do ugody pomiędzy wierzycielem a Hansem Christophem  von Loeben , następnie przejmuje cały majątek. Po jego śmierci w dniu 8 sierpnia 1704 roku ?(1707) , zostaje wykupiony majątek przez Balthasara von Stocha, który już jest w posiadaniu części Pałcka , staje się teraz właścicielem całej wioski Palzig .

Właściciele małego dworu-odrestaurowanego w latach 2007-2009:

1. Wzmianka o Christoph von Loeben łączona jest z wioską Kalzig/Kalsk, po śmierci ojca dziedziczy on część Palzig . Następnie przenosi się do Palzig, jego syn rodzi się w Kalzig/Kalsku
   
   Jego żona Anna von Niberschutz(Niebelschutz) i Gleinig.
    
2. Jego syn , Veit von Loeben urodzony w Kalzig/Kalsku w 1523, poślubił w 1552 r. Julianę von Bergen z  Herrndorf niedaleko Glogau, zmarła 2 lipca 1599. Veit von Loeben zmarł w 19 października 1589 r. Jego syn Georg von Loeben umiera 2 maja 1588 r.
3. Jego syn Melchior von Loeben dzieli się ojcowizną ze swoim bratem Abrahamem von Loeben w 7 lipca 1598r, on przejmuje Palzig, Abraham von Loeben natomiast Glogsen (Głogusz). Melchior urodził się 11 października 1574 w Palzig, w 17 stycznia 1598r. poślubił Annę von Knobelsdorf z domu Treppeln. Melchior uczynił wiele dla kościoła. Jego data śmierci nie została podana.
4. Jedyny syn Melchiora Hans Christoph, urodzony 3 lipca 1603 r. , zmarł 22 lutego 1659r. Poślubił Sabinę von Troschke z Padligar. Nie posiada potomka.
5. W 1659 majątek przejmuje wdowa Sabine von Loeben.
6. „Wdowa przekazuje majątek na skutek przeprowadzonych przebiegle rozmów z kuzynem Johana Christopha Abrahamem von Loeben.
7. W 1666 r. majątek dziedziczy syn Zacharias Eberhard von Loeben, jego zona to Sophie Erdmuthe von Glaubnitz
8. 1670 dwór ulega uszkodzeniu na skutek pożaru.
9. W1680 r. majątek wraz z dworem kupuje za kwotę 9000 talarów Georg Abraham von Stoch i jego żona Ursula Catharina von Stoch.
10. W 1692 dwór zostaje kupiony przez kuzyna Balthasara von Stoch
11. W 1707r. Balthasar von Stoch( ur. 1653-zm. 1726) zostaje właścicielem całej wioski, zanika podział dwór mały, dwór duży.
    
    Jego żona Beate Catharina von Lanskron( 15.07.1659-16.11.1733)

Informacje na temat dworu pochodzące od Hansa- Dietera von Hein z Berlina.

Cytat z listu:
”Podział dworów na mały i duży trwał od roku 1537 do 1707. W 1666 Mały Dwór został odziedziczony przez Zachariasa Ebenrhard von Loeben. W 1680 r. dwór zostaje wykupiony przez Georga Abrahama von Stoch. Następnie sprzedaje go w 1692 swojemu kuzynowi Baltasarowi von Stoch, który łączy dwa majątki. W 14 lipca 1670 mały dwór zostaje uszkodzony na skutek pożaru. Po tym pożarze czyli po 1670 a przed 1692 został urządzony w taki sposób ,że staje się reprezentacyjnym na nowo zaaranżowanym nowym dworem.”

Informacje z czasopisma „ Deutsches Adelsblatt” rok wydania 15 październik 1965, numer 11.

„Dobra szlacheckie w Palzig posiadała według najstarszych akt do roku 1502 rodzina von Gersdorff. Następnie w posiadanie tych dóbr wszedł von Loeben. Na początku XVI wieku bracia Hans i Georg von Loeben podzielili majątek na dwie części ,następnie w 1706 r. Balthasar von Stoch połączył owe dwie części w jedną całość....”

Powyższe informacje znajdują się również w książce „ Geschichte der Herren, Freiherren und Grafen von Loeben” z roku 1975.

W 17. 03.2007 r. otrzymałam listowną odpowiedź od ostatniego niemieckiego właściciela ziem w Pałcku Hansa Gunthera von Zastrow. W liście napisał ”...w wieku 14 lat musiałem w tajemnicy opuścić Pałck, o Pani domu nie potrafię wiele powiedzieć, wiem, że pod względem architektonicznym był wyjątkowy....” Do listu oprócz informacji na temat wioski i pałacu zostało dołączone zdjęcie z roku 1937, zdjęcie przedstawia pałac czyli pierwotnie „Duży Dwór”, kościół oraz jak wynika z powyższego opisu ” Mały Dwór” , znajduje się on naprzeciwko pałacu , po drugiej stronie ulicy, blisko kościoła.

Na załączonych mapach z roku 1830 „Mały Dwór" posiada numer 52. Pod tym numerem na liście mieszkańców wioski widnieje nazwisko wraz z tytułem- ekonom – pan Johann Chr. Fischer. Dom ten znajduje się patrząc na mapę, również naprzeciwko pałacu i obok kościoła.

W trakcie prac porządkowych nie znaleziono wiele rzeczy, jednak należy zwrócić uwagę na broszurę z roku 1840 ,która została odkryta na strychu .Dokument ten zawiera informacje na temat porządku uroczystości stowarzyszenia śląskiego ,organizującego wyścigi konne.